6 sierpnia w Dzienniku Ustaw została ogłoszona ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Co do zasady wejdzie ona w życie w terminie 3 miesięcy od dnia jej ogłoszenia, tj. 7 listopada 2019 r. Jednakże w wielu przypadkach wprowadzono 14-dniowy okres vacatio legis. Oznacza to, że część zmian weszła w życie już 21 sierpnia 2019 r. Dotyczy to także noweli ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, która w całości weszła w życie w tym terminie. Poniżej przedstawiamy najbardziej istotne zmiany reformy KCP, z punktu widzenia klientów naszej Kancelarii.
Celowo nie będziemy opisywać tutaj wszystkich zmian, ponieważ dla większości naszych klientów – nie mają one znaczenia. Są jednak i takie, które wprowadzono „w trakcie gry” i trzeba nastawić się na dodatkowe koszty, których do tej pory nie było.
Spis treści
Reforma KPC – Niekorzystne zmiany
Najważniejszą modyfikacją jest wprowadzenie opłaty sądowej, dotyczącej wniosku o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia. Do tej pory uzasadnienie wyroku było wolne od opłat, a teraz oznaczać będzie wydatek w wysokości 100 zł. Kwota ta będzie mogła jednak zostać zaliczona na poczet opłaty od środka odwoławczego (apelacja), która wynosi 5% wartości roszczenia, jednak nie więcej niż 1 000 zł w sprawach o roszczenia wynikających z czynności bankowych od strony będącej konsumentem. Ważne – opłata ta będzie pobierane także w toczących się już sprawach.
Zwiększone zostaną opłaty kancelaryjne za odpis lub kserokopię z akt sądowych – z 6 zł za stronę odpisu i 1 zł za stronę kserokopii – do 20 zł za każde rozpoczęte 10 stron odpisu wydawanego dokumentu i każde rozpoczęte 20 stron kopii. Wprowadzona zostanie w wielu przypadkach ponadto tzw. opłata manipulacyjna w wysokości 30 zł.
Droższe będzie również wezwanie do próby ugodowej. Do tej pory opłata ta wynosiła 40 zł, a w sprawach o wartości powyżej 10 000 zł – 300 zł. Nowa ustawa określa, że teraz będzie ona wynosić jedną czwartą opłaty od pozwu czyli 1,25% wartości przedmiotu sporu. Dla przykładu, w sprawach o wartości przedmiotu sporu w wysokości 500 000 zł, gdzie opłata od pozwu wynosiłaby 25 000 zł, za wezwanie do próby ugodowej trzeba będzie zapłacić 6 250 zł, zamiast dotychczasowych 300 zł. Można zatem założyć, że strona powodowa zrezygnuje z postępowania pojednawczego i zdecyduje się od razu do dochodzenia roszczeń na drodze sądowej.
Zmianie uległy także opłaty od złożenia pozwu w sprawach majątkowych. Przy wartości przedmiotu sporu przekraczającej 20 000 zł, opłata stosunkowa wyniesie tak jak dotychczas 5%, ale górna granica to 200 000 zł, czyli o 100 000 zł więcej niż dotychczas.
W sporach poniżej 20 000 zł, opłaty będą wynosić od 30 do 1000 zł – zależnie od wartości sporu, wg następującego zestawienia:
- 30 zł – od wartość sporu do 500 złotych;
- 100 zł – w sporach o ponad 500 złotych do 1 500 złotych;
- 200 zł – w sporach o ponad 1 500 złotych do 4 000 złotych;
- 400 zł – w sporach o ponad 4 000 złotych do 7 500 złotych;
- 500 zł – w sporach o ponad 7 500 złotych do 10 000 złotych;
- 750 zł – w sporach o ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych;
- 1000 zł – w sporach o ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych.
Bardzo ważnym jest to, że nowe przepisy w zakresie ustawy będą stosowane nie tylko w sprawach wszczętych po jej wejściu w życie, ale będą także obowiązywały w sprawach rozpoczętych i nie zakończonych przed tym dniem, w zakresie pism podlegających opłacie.
Reforma KPC – Korzystne zmiany
W życie weszło też kilka zmian, które pozwolą znacznie obniżyć koszty sądowe w niektórych sytuacjach. W sprawach o usunięcie niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności lub zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji, w przypadku roszczeń przekraczających wartość 40 000 zł, opłata będzie stała i wyniesie 2 000 zł. Co to oznacza w praktyce?
Możliwość pozwania banku celem wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej, jeżeli uważamy, że została ona wpisana w sposób wadliwy, niezależnie od wysokości wpisanej hipoteki. Pozwy o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego z powództwa przedsiębiorców lub spółek stanowiły spory problem, ponieważ niełatwo było uzyskać takim podmiotom zwolnienie z kosztów sądowych, a mało kogo było stać na opłaty rzędu kilku czy kilkunastu tysięcy złotych. Niewątpliwie zmiana ta otwiera nowe możliwości sporej grupie powodów w sporach z bankami i nie tylko.
Komentarz
Reforma KPC w dużej mierze zwiększają koszty sądowe, jednocześnie otwierając nowe możliwości. Paradoksalnie większość kosztów uderza w masowych powodów – czyli banki i fundusze. Naszą misją jest obrona osób zadłużonych, którzy najczęściej występują w roli pozwanych, a to oznacza, że większość podwyżek ominie naszych klientów. W sytuacji gdy to my reprezentujemy klienta, który występuje w roli powoda, jesteśmy w stanie całkowicie uniknąć kosztów sądowych, jakie normalnie poniósłby konsument w sporze z bankiem, współpracując z inną kancelarią. Zawezwanie do próby ugodowej było w praktyce fikcją, która miała głównie na celu przerwanie biegu przedawnienia. Jeżeli strony chcą zawrzeć ugodę, zawsze mogą zrobić to bez sądu – i bez opłat. Kwestia opłaty za sporządzenie uzasadnienia wyroku w bezpośredni sposób dotknie naszych klientów. Nie jest niczym miłym wyrzucanie w błoto 100 zł, aby otrzymać uzasadnienie wyroku, jednak nie pozwolimy aby wprowadzone zmiany w szczególny sposób wpłynęły na prowadzone przez nas sprawy i portfele naszych klientów. Wykorzystamy natomiast obniżkę kosztów, pozwalającą na wykreślenie wielu bankowych hipotek i uchylenie kilku bankowych tytułów egzekucyjnych.